เมื่อพูดถึงการจัดการน้ำเสีย ของเสียในบ้าน เรามักนึกระบบระบายน้ำเสียและกันกลิ่นสำหรับห้องน้ำ แต่อีกส่วนที่สำคัญไม่แพ้กันก็คือ “ครัว” ซึ่งเราใช้ประกอบอาหารและล้างทำความสะอาดภาชนะถ้วยชาม อุปกรณ์ต่างๆ จึงย่อมหนีไม่พ้นขยะเปียกจากเศษอาหาร รวมถึงน้ำทิ้งจากอ่างล้างชามพร้อมคราบไขมันปริมาณมาก ดังนั้นเราจึงควรทำความเข้าใจและรู้จักตัวช่วยสำหรับจัดการของเสีย น้ำเสียจากครัว เพื่อจะได้ใช้งานครัวได้ราบรื่น ไม่เกิดปัญหาน่าหงุดหงิดชวนหัวเสียตามมาภายหลัง
ขยะเศษอาหารในครัวหากทิ้งไว้นานจะเกิดการเน่าเสีย ส่งกลิ่น ทั้งยังเชิญชวนสัตว์ไม่พึงประสงค์อย่าง มด หนู แมลงสาบ แมลงวัน มาไต่ตอม หลายบ้านมักเลือกใช้ถังขยะในครัวแบบมีฝาปิดและหมั่นนำขยะเศษอาหารไปทิ้งนอกบ้านวันต่อวัน แต่ระหว่างที่รอรอบเก็บขยะ เศษอาหารเหล่านั้นมักจะบูดเน่าเสีย ส่งกลิ่นบริเวณหน้าบ้านได้ สำหรับเจ้าของบ้านที่ไม่สบายใจเรื่องนี้อาจหันมาใช้ “เครื่องกำจัดเศษอาหาร” ที่มาในรูปของเครื่องย่อยเศษอาหารให้กลายปุ๋ยนำไปใส่ดินปลูกไม้ได้
ภาพ: เครื่องย่อยเศษอาหาร HASS อีกตัวอย่างเครื่องย่อยเศษอาหารที่สามารถแปลงเป็นปุ๋ย นำไปใส่ดินปลูกต้นไม้ได้
ภาพ: การใช้งานเครื่องย่อยเศษอาหาร HASS เพียงใส่เศษอาหารลงเครื่อง แล้วปิดฝา (บน) เมื่อเครื่องทำการย่อยเสร็จจะได้เป็นปุ๋ยสีน้ำตาล (ล่าง) สำหรับนำไปใส่ต้นไม้ได้
เลือกซื้อเครื่องกำจัดเศษอาหาร คลิก
อ่านเพิ่มเติม: ล้างจานแล้วไปไหน ?..ไขมันในท่อ อย่ารอให้อุดตัน ติดถังดักไขมันดีกว่า
น้ำจากอ่างล้างจานในครัวที่อุดมไปด้วยไขมัน หากไม่มีการจัดการที่ดี ไขมันจากอาหารอาจเกาะตัวสะสมจนท่อน้ำอุดตัน นำมาซึ่งปัญหาอ่างล้างาจานตันและกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้ ดังนั้น น้ำเสียจากอ่างล้างจานในครัวควรจะผ่านตัวช่วย คือ “ถังดักไขมัน” หรือ “บ่อดักไขมัน” ซึ่งจะมีตะแกรงสำหรับดักไขมันหนักและเศษอาหารออก ก่อนจะลำเลียงน้ำเสียไปยังท่อน้ำทิ้งสาธารณะ
ถังดักไขมันควรมีขนาดเหมาะกับการใช้งานและจำนวนสมาชิกในบ้าน โดยเจ้าของบ้านเลือกได้ว่าจะใช้ถังดักไขมันแบบตั้งพื้น หรือฝังดิน (แบบตั้งพื้นมีข้อดีคือติดตั้งง่าย ดูแลรักษาง่าย ส่วนแบบฝังดินจะติดตั้งและดูแลรักษายากกว่า แต่ก็จะไม่เกะกะกินพื้นที่) ทั้งนี้เราควรดูแลตักไขมันออกไปทิ้งทุกสัปดาห์ หรือทุก 1-2 เดือน ขึ้นอยู่กับความถี่ในการใช้งาน และควรล้างทำความสะอาดถังดักไขมันอย่างจริงจัง ทุก 6 เดือน (อาจพึ่งบริการจากมืออาชีพ) เพื่อป้องกันถังดักไขมันอุดตันโดยเฉพาะบริเวณรอยต่อท่อ ซึ่งทำให้เกิดปัญหาอ่างล้างจานตันได้
ภาพ: ถังดักไขมันแบบตั้งพื้นที่สามารถวางใต้อ่างล้างจานในครัว (บนซ้าย) หรือพื้นภายนอกบ้าน (บนขวา) ได้ และถังดักไขมันแบบฝังดินที่ถูกทำความสะอาดโดยมืออาชีพ (ล่าง)
บริการทำความสะอาดถังดักไขมัน บ่อดักไขมัน โดยมืออาชีพ คลิก
ท่อกันกลิ่นจะมีลักษณะโค้งงอเพื่อให้มีน้ำขังอยู่ในจุดหักงอตลอด เป็นการป้องกันไม่ให้กลิ่นเหม็นจากท่อระบายน้ำเสียย้อนกลับเข้ามารบกวนภายในบ้านได้ รวมถึงช่วยป้องกันแมลงและดักจับเศษวัสดุ เศษอาหาร ไม่ให้ไหลปนไปกับน้ำจนสร้างปัญหาท่อระบายน้ำอุดตันในภายหลัง โดยทั่วไปท่อกันกลิ่นที่ใช้สำหรับระบบระบายน้ำเสียในครัวจะเป็นท่อ P-Trap ติดตั้งใต้อ่างล้างจาน ซึ่งเราสามารถถอด ออกไปทำความสะอาดขจัดเศษอาหาร เศษวัสดุต่างๆ ได้ตลอดหากเกิดการอุดตัน
จะเห็นว่าการจัดการน้ำเสียและของเสียในครัว ไม่ว่าจะเป็นขยะเศษอาหาร น้ำปนเปื้อนไขมันจากอ่างล้างจาน รวมถึงกลิ่นเหม็นจากท่อน้ำระบายน้ำในครัว ล้วนเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องใส่ไจ แต่ก็ไม่ใช่เรื่องยากจนเกินไปเพราะเรามีตัวช่วยดีๆ ซึ่งเจ้าของบ้านสามารถต่อยอดหาข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อเลือกใช้ให้เหมาะสมลงตัวกับความต้องการของสมาชิกในบ้านได้
อ่านเพิ่มเติม: เคล็ดลับครัวระบายน้ำดี กับวิธีแก้/กันท่อตันอ่างล้างจาน